ارتش آمریکا اواخر وقت یکشنبه دوازدهم نوامبر (۲۱ آبان) سومین حمله هوایی‌اش علیه مواضع ایران در سوریه را طی چند هفته گذشته انجام داد.

به گفته وزارت دفاع ایالات متحده، در این حمله یک تاسیسات آموزشی و یک خانه امن که سپاه پاسداران انقلاب اسلامی و گروه‌های نیابتی‌اش از آن استفاده می‌کردند، در المیادین و ابوکمال در شرق سوریه هدف قرار گرفت.

این حملات پس از دست‌کم ۴۰ حمله نیروهای تحت حمایت ایران علیه نیروهای آمریکایی در عراق و سوریه در هفته‌های اخیر و هم‌زمان با افزایش تنش‌های منطقه‌ای به دلیل جنگ اسرائیل و حماس انجام شدند.

ستاد فرماندهی مرکزی آمریکا (سنتکام) یکشنبه شب در پیامی در شبکه اجتماعی اکس به نقل از ژنرال مایکل اریک کوریلا نوشت: «فرماندهی مرکزی آمریکا امروز در واکنش به ادامه تحریکات سپاه پاسداران انقلاب اسلامی ایران و گروه‌های وابسته به آن‌ها در عراق و سوریه، علیه تاسیسات نزدیک شهرهای البوکمال و المیادین حملات هوایی انجام داد. ایالات متحده به دفاع از خود، نیروها و منافعش ادامه خواهد داد.»

پیش از این، در بامداد پنجشنبه هم دو جنگنده نیروی هوایی آمریکا به یک مرکز نظامی در استان دیرالزور سوریه حمله کردند. ارتش ایالات متحده چهارم آبان هم دو مرکز نظامی دیگر در سوریه را که گفته می‌شود وابسته به عوامل جمهوری اسلامی بود، هدف قرار داد.

اگرچه در دو حمله گذشته تاکید شد کسی کشته نشد، خبرگزاری فرانسه به نقل از دیده‌بان حقوق بشر سوریه گزارش داد که در حملات تازه آمریکا هشت شبه‌نظامی وابسته به جمهوری اسلامی ایران از جمله یک سوری و چند عراقی کشته شدند.

هشدار و تهدید وزیر دفاع آمریکا

لوید آستین، وزیر دفاع ایالات متحده، روز دوشنبه ساعاتی پس از حملات هوایی شبانه آمریکا در سوریه، احتمال حملات بیشتر علیه گروه‌های مرتبط با ایران را در صورتی که تهاجم به نیروهای آمریکایی در عراق و سوریه متوقف نشود، مطرح کرد.

به گزارش رویترز، آستین در یک کنفرانس مطبوعاتی در سئول به خبرنگاران گفت: «این حملات باید متوقف شوند. اگر متوقف نشدند، ما در اجرای کارهای ضروری دوباره برای محافظت از نیروهایمان تردید نخواهیم کرد.»

وزیر دفاع آمریکا افزود که هدف از این حملات مختل کردن و کاهش آزادی عمل این گروه‌ها است که مستقیما مسئول حملات علیه نیروهای آمریکایی در عراق و سوریه‌اند.

 ایالات متحده ۹۰۰ سرباز در سوریه و دو هزار و ۵۰۰ سرباز هم در عراق دارد که به نیروهای محلی برای جلوگیری از ظهور مجدد داعش‌، کمک کنند. با این حال از زمان شروع درگیری اسرائیل و حماس در هفتم اکتبر، ایالات متحده سامانه‌های دفاع هوایی بیشتری مستقر کرده و کشتی‌های جنگی و هواپیماهای جنگنده به منطقه فرستاده است تا ایران و گروه‌های نیابتی‌اش را از تحرک بیشتر بازدارد.

 در شرایطی که گفته می‌شود تعداد نیروهای اضافه‌شده به منطقه هزاران نفر است، رویترز گزارش داده که ارتش آمریکا در جریان تشدید حملات گروه‌های مشکوک تحت حمایت ایران، برای محافظت از نیروهایش اقدام‌های جدیدی انجام می‌دهد و در صورت نیاز، امکان تخلیه خانواده‌ نظامیان را نیز باز می‌گذارد. مقام‌ها می‌گویند این اقدام‌ها عبارت‌اند از افزایش گشت‌زنی نظامی ایالات متحده، محدود کردن دسترسی به تاسیسات پایگاه و افزایش جمع‌آوری اطلاعات از جمله از طریق هواپیماهای بدون‌سرنشین و سایر عملیات‌های نظارتی.

رویکرد دولت بایدن در قبال حملات جمهوری اسلامی

سابرینا سینگ، سخنگوی وزارت دفاع آمریکا اعلام کرده که از ۱۷ اکتبر در مجموع ۴۶ حمله مختلف علیه مواضع یا نیروهای آمریکایی حاضر در عراق و سوریه انجام شده است. به‌ گفته مقام‌های پنتاگون، در جریان حملات گروه‌های نیابتی وابسته به حکومت ایران در منطقه تاکنون در مجموع ۵۶ تن مجروح شده‌اند.

در چنین شرایطی، به گفته برخی از کارشناسان، از اینکه درگیری اسرائیل و حماس ممکن است در خاورمیانه گسترش یابد و نیروهای آمریکایی با تسلیحات سنگین‌تر از پهپادهایی که تاکنون به آن‌ها حمله شده، هدف تهاجم قرار بگیرند، نگرانی فزاینده‌ای وجود دارد.

جو بایدن، کامالا هریس، معاون او و آنتونی بلینکن، وزیر خارجه آمریکا، پیش‌تر بر این باور بودند که پیام «نکن» آن‌ها خطاب به‌جمهوری اسلامی ایران «بسیار شفاف و روشن» بوده است، با این حال حملات به نیروهای آمریکایی در عراق و سوریه ادامه یافتند.

رویکرد بایدن با انتقاد قانون‌گذاران جمهوری‌خواه مواجه شد. به عنوان نمونه تام کاتن، سناتور جمهوری‌خواه که از اعضای کمیته نیروهای مسلح سنا است، گفت: «مقام‌های تهران به ما می‌خندند. مادامی که بایدن تحمیل هزینه سنگین به جمهوری اسلامی را جدی نگیرد، تهران به حمله به آمریکایی‌ها ادامه خواهد داد.»

در واکنش به این انتقادها، قبل از حمله یکشنبه‌شب آمریکا به مواضع سپاه پاسداران در سوریه، جو بایدن، رئیس‌جمهوری آمریکا تهدید کرد که اگر لازم باشد، بار دیگر مواضع نیروها و شبه‌نظامیان وابسته به حکومت ایران را هدف قرار می‌دهند.

دانا استرول، معاون وزارت دفاع آمریکا در امور خاورمیانه، نیز روز چهارشنبه به اعضای مجلس نمایندگان آمریکا گفت که حمله به مواضع نیروهای وابسته به سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در شرق سوریه مشخصا به دستور رئیس‌جمهوری آمریکا انجام شد.

در حالی که به باور برخی ناظران، پاسخ بایدن به حمله‌ گروه‌های نیابتی جمهوری اسلامی تاکنون محتاطانه بوده و تاکنون دستور حمله در عراق را نداده، مشخص نیست که آیا حمله روز یکشنبه نشانه این است که او قصد دارد به طور جدی‌تری مقابل جمهوری اسلامی بایستد یا تهدیدهایش در همین حد خلاصه خواهد شد.

سکوت مقام‌های جمهوری اسلامی

پس از آنکه آنتونی بلینکن، وزیر خارجه آمریکا، در عراق با محمد شیاع السودانی، نخست‌وزیر آن کشور، ملاقات کرد تا بغداد را به تحت فشار قرار دادن شبه‌نظامیان فعال در آنجا و جلوگیری از تشدید تنش ترغیب کند، خبرگزاری رویترز روز جمعه ۱۹ آبان به نقل از پنج قانون‌گذار ارشد در ائتلاف سودانی در دولت، مشاور امنیتی نخست‌وزیر و یک فرمانده شبه‌نظامی، نوشت که سودانی در متقاعد کردن گروه‌های شبه‌نظامی به توقف حملاتشان یا مهار حامیانشان در ایران اقبال چندانی نداشته است.  

سودانی و حدود ۱۰ نفر از اعضای ارشد دولتش ۲۳ اکتبر با فرماندهان ۱۲ گروه شبه‌نظامی در بغداد ملاقات کردند تا این گروه‌ها را به توقف حملاتشان به نیروهای آمریکایی متقاعد کنند، اما چنانچه منابع خبرگزاری رویترز گفته‌اند، بیشتر این فرماندهان تصریح کردند تا زمانی که اسرائیل به حملاتش در نوار غزه پایان ندهد، به حملاتشان ادامه خواهند داد. 

گروه‌های شبه‌نظامی را که پس از حمله نیروهای بین‌المللی به عراق به رهبری آمریکا در سال ۲۰۰۳ تکثیر شدند، جمهوری اسلامی ایران آموزش می‌دهد و تامین مالی می‌کند.

به گفته یک سیاستمدار ارشد عراقی نزدیک به نخست‌وزیر عراق، سودانی ساعاتی پس از دیدار با بلینکن در روز یکشنبه به تهران رفت تا از علی خامنه‌ای و دیگر مقام‌های جمهوری اسلامی مستقیما درخواست کمک کند. 

با همه این‌ها، مقام‌های جمهوری اسلامی هنوز درباره سه حمله اخیر آمریکا به مواضعی که گفته می‌شود با سپاه پاسداران مرتبط است، موضع‌گیری نکرده‌اند.